
NieuwsCollectieActiviteitenLost and found
Een expo over vinden, ontdekken, verliezen en achterlaten.
3 - 27 februari 2026
Found is het tweede deel van het drieluik Lost and Found – Caring for What Is (about to disappear). De expo is samengesteld door Tine Hens, auteur van Archief van mogelijk verlies (EPO, 2025) en brengt de verhalen over leeuweriken, gletsjers, vuurvliegjes, olmen uit haar boek samen met zorgvuldig geselecteerde stukken uit de bibliotheekcollectie en met het werk van hedendaagse illustratoren als Carll Cneut en Jan De Kinder en fotograaf Linde Raedschelders.
Het resultaat is een prikkelende dialoog tussen verleden en heden,
tussen wetenschap en verbeelding, tussen werkelijkheid en fantasie, tussen ontdekking en verlies.
Leeuwerik | BIB.HN.000544 | Skelet ibis | BIB.HN.000198/V1 | Uranium | BHSL.RES.1645/6 | 'De Nacht' Masereel | BHSL.RES.1776
Collectiestukken in de Boekentoren getuigen van een diverse en overvloedige levende wereld die ooit doodgewoon was, maar nu bijzonder lijkt. Kookboeken, kruidenboeken, atlassen, herbaria, studies van vissen, mossen, zwammen vormen een archief van mogelijk verlies en een dam tegen collectieve amnesie.
De expo omarmt het verdriet om wat al verloren is, nodigt uit tot
verwondering, maar verbeeldt ook de oorzaken van al dat verlies en de sporen die we - al dan niet gewenst - achterlaten.
Door de houtsnede van de Melkweg van Frans Masereel uit Die Stadt, treedt de bezoeker een wereld binnen waar Guido Gezelle een ode schreef aan de opgezette dieren in het museum van het Kleinseminarie in Roeselare, waar bomen staan die als klimaatslachtoffers stierven door droogte, bosbrand, verzilting, waar zeemonsters de oceanen bevolken in de atlas van Gerard Mercator, waar Georges Cuvier bij de vondst van de fossiele onderkaak van de Mastodont bedenkt dat soorten kunnen uitsterven.
Bijzondere aandacht gaat naar de tekeningen van Europese planten, vlinders en insecten van Maria Sibylle Merian (1647-1717), die als eerste de intieme verbondenheid tussen bloemen en hun bestuivers beschreef. Als artistiek project en als link tussen levend en papieren erfgoed zal haar plantenwereld na het einde van de expo tot bloei komen op de binnenkoer van de Boekentoren.
Maar de ontdekkingstocht van de natuurlijke wereld, waarvan reisverslagen en prachtig geïllustreerde flora’s getuigen, liep ook samen met kolonisatie, roof en exploitatie. Nog steeds boren we diep in aardlagen om menselijke rijkdom te voeden en te vergaren. Het is een contrast en een spanning waar beeldende kunstenaars Maarten Vanden Eynde en Lola Daels op reflecteren.
En dan is er de vraag naar het erfgoed van later, naar wat blijft en onverwoestbaar lijkt. Tastend, zoekend peutert de expo een luik naar morgen open. Voor het eerst is de Mondkapmeeuw uit de afdeling ‘Dode dieren met een verhaal’ van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam in bruikleen te zien. Naast het originele artikel van Leo Baekeland over de ontwikkeling van bakeliet, liggen ‘plastiglomeraten’, nieuwe stenen die ontstaan door de versmelting van plastic en mineralen.
Als voorlopig archief van een mogelijke erfenis.